Collectie National Palace Museum Taipei.
-In de wereld van kennis voegt men elke dag iets toe.
In de wereld van Tao laat men iedere dag iets los.-
-Lao Zi-
Lao Zi of Lao Tzu genoemd afkomstig uit Henan, was een Chinees filosoof, in de 6e eeuw voor de jaartelling, die in de Periode van Lente en Herfst wordt geplaatst, 604-507 voor onze jaartelling. Hij is volgens het Taoïsme zelf, de belangrijkste grondlegger van het Taoïsme. De naam Lao Zi is een samenstelling van Lao dat oud betekent en Zi dat meester betekent, dus in feite Oude Meester. Maar een andere oude meester dan het boven geplaatste schilderij van Zhang Lu. Er bestaat nogal wat verschil van mening over de vraag wie Lao Zi werkelijk was. Maar zijn naam is verbonden als schrijver van de beroemde Tao te Jing. De oudste geschreven versie van de Tao te Jing dateert van de 4e eeuw voor Christus. De Tao te Jing wordt ook wel de Dao De Jing genoemd. Of Lao Zi echt toen heeft geleefd is vrij onzeker. Sommige bronnen vermelden dat hij in de 6e eeuw voor onze jaartelling zou hebben geleefd. En andere publicisten twijfelen of het wel een persoon betreft en denken meer aan een soort van collectief. Door de vrijwel Goddelijke status die hij in de loop van de tijd heeft gekregen, zijn er allerlei mythische verhalen omtrent zijn persoon opgetekend. De Tao te Jing of Daodejing genoemd, is de centrale leer van het Taoïsme. Het beschrijft de Tao als fundament van het bestaan. De Tao is de weg van de natuur, of de goddelijke weg. Het is de harmonische kracht die in de wereld van chaos orde schept en de mens naar zijn uiteindelijke doel begeleid. De grondstelling in de Tao te Jing is wu wei, dat een begrip inhoudt van weten van wel te handelen(actief optreden) en wanneer niet te handelen. De letterlijke betekenis van Wu Wei luidt: “niet doen”. Het paradoxale begrip wei wu wei, doen niet doen of handelen door niet te handelen, kan men interpreteren door het “niet handelen tegen de aard der dingen in” of het handelen zonder gehechtheid aan het resultaat. Wu wei kan ook worden gezien als handelen zonder betrokkenheid van het ego. Een spreuk van Lao Zi, anders geformuleerd ten opzichte van het voorafgaande luidt: Een wijze zou moeten handelen zonder ergens naar te streven. Er doen vele verhalen en mythes de ronde omtrent het leven van Lao Zi, maar dit zou te ver voeren om in deze korte beschouwing op het Taoïsme, hier op in te gaan. Het Taoïsme, ook wel geschreven als Daoïsme of Tauïsme, is een Chinese mystieke, filosofische en religieuze stroming, waarbij zowel de filosofie als de religie zich baseren op de mystieke basis van Lao Zi. Het Taoisme gaat over hoe te handelen in het leven en de eenwording met de Tao. Het in harmonie leven met het oneindige universum, om op die manier vrede te kunnen hebben met alles wat is. Als religie heeft het Taoïsme zijn tempels, priesters en heilige plaatsen, zoals de heilige bergen in China. Het woord Tao, ook wel fonetisch geschreven als Dao, wordt vaak vertaald als "de weg" en vormt het kernbegrip van het Taoïsme. Tao is de bron en het ondeelbare en onbeschrijfbare principe, waaruit alles voortvloeit. Het zou beschreven kunnen worden als de bron, rivier, de stroom en de terugkeer, maar in de eerste regels van de Daodejing staat: "De Tao die benoemd kan worden is niet de ware Tao". Tai Ji of Tai Chi betekent "het hoogste uiterste" en is het oneindige en fundamentele principe van evolutie en zelforganisatie . Het is de eenheid van Yin en Yang en daarmee het hele bestaan. Yin en Yang zijn de universele antagonisten, de elkaar aanvullende kwaliteiten van het bestaan. Zo kunnen koude(Yin) en warmte(yang) niet zonder elkaar bestaan. Andere voorbeelden van Yin en Yang zijn: water en vuur, zon en maan, aarde en zon, maan en aarde en man en vrouw. De aarde is yang ten opzichte van de maan(yin), maar in betrekking tot de zon is de aarde yin en de zon yang. Het zijn dus relatieve begrippen en niet absoluut, ze staan altijd in betrekking tot iets. Wat donker, vochtig, passief, troebel, koud, zacht en vrouwelijk is, wordt beschouwd als Yin en wat licht, droog, actief, helder, warm, hard en mannelijk is, als yang. Wu Xing is het harmonisch systeem van de vijf elementen: water, vuur, aarde, metaal en hout. Het systeem heeft een voedende, voortbrengende cyclus(Sheng): hout-vuur-aarde-metaal-water-hout en een controle cyclus(Ke): hout-aarde-water-vuur-metaal-hout. De twee cycli vormen samen een regelmatige vijfhoek met een vijfpuntige ster erin. Ze worden ook vaak samen afgebeeld als cirkel met een vijfpuntige ster. De cirkel is de Sheng-cyclus en de ster is de Ke-cyclus. Wu wei wat al eerder is besproken is het niet-doen of loslaten, in de zin van handelen zonder ego. Het Taoisme kent drie heilige personen die allen leefden tussen de zesde en vierde eeuw voor de jaartelling. Lao Zi, Confusius en Gautama Boeddha. Nog iets uitgebreider belicht wat de filosofie van het Taoïsme inhoudt: -Het taoisme richt zich op hoe te handelen in het leven en streeft naar eenwording met de Tao. De Tao , de weg of het pad. De Tao is de natuurlijke orde van het universum en is de essentie van alles.-De teksten die de basis vormen voor het Taoïsme zijn onder andere de Daodejing, Zhuangzi en Liezi. Deze geschriften zijn op schrift gesteld in de vierde eeuw voor onze jaartelling. De Daodejing is een bundel met 81 korte teksten die gaan over meditatie, juist handelen in het leven en uitleg over ons bestaan. Ze dienen ook als leidraad voor een goed leiderschap. -Het Taoisme ontwikkelde zich parallel aan het confucianisme en boeddhisme. Het Taoïsme legt de nadruk op harmonie met de natuur en de Tao(de universele weg), het richt zich op het individuele pad naar verlichting. Het confucianisme legt de accenten op sociale orde, moraal en goed gedrag, terwijl het boeddhisme zich meer richt op verlichting en de vier edele waarheden en het achtvoudige pad en reïncarnatie en karma. Het boeddhisme is niet-theïstisch en richt zich op persoonlijke groei. Gedurende het Chinese keizerrijk was het confucianisme de officiële staatsideologie, waarbij de voorouderverering en een sterke familieloyaliteit werd bevorderd. Gedurende de geschiedenis putte het confucianisme uit het taoïsme en het boeddhisme. Het neo-confucianisme combineert elementen van alle drie stromingen. Hoewel de drie stromingen verschillen in benadering, hebben ze allemaal bijgedragen aan de rijke culturele en filosofische tradities van China. Ook in mijn benadering van de spirituele filosofie bekleedt het taoïsme een belangrijke rol naast de meer op de voorgrond staande opvattingen omtrent de boeddhistische filosofie. Tao is een weg, maar niet zoals andere wegen. Tao is een "wegloze" weg en op een "wegloze" weg vallen weg en doel samen. En dat is wat Tao is: de weg die zelf de bestemming is.
Quotes van Lao Zi: De grootste openbaring is de stilte. Alleen de liefde overwint, alleen de liefde behoudt. Wanneer de hemel een mens wil behouden vervult hij diens hart met liefde. Als je troebel water met rust laat, wordt het vanzelf helder. Als je iets wilt pakken, moet je het heel even loslaten. Als je iets wilt loslaten, moet je het heel even pakken. Alle grote dingen komen voort uit het onbelangrijke. Daarom streeft de wijze nooit naar het grote. Op die manier kan hij grote dingen bereiken.
J.J. van Verre.
Literatuur:
-Wikipedia.
-Spirituele filosofie, blogspot. Denken in dualiteiten,24juli2007.
- Taoïsme-Chinees filosofisch-religieuze traditie,Historiek,23jan.2024.
-Het geluk van TAO, Erich en Leo Kaniok, 9789056701925,22april 2008.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten