Het Antropoceen is de naam die is bedacht door de geoloog Alexei Petrovich Pavlov(1922), om het tijdperk van de aarde aan te duiden, waarbij het klimaat en de atmosfeer op aarde de gevolgen ondervinden van menselijke inmenging. Het begrip is tachtig jaar later weer in het voetlicht gebracht door de atmosferisch chemicus en Nobelprijs winnaar Paul Crutzen. Het Holoceen zou als gevolg van het door menselijk handelen ontstane veranderingen in de atmosfeer, lithosfeer, biosfeer, cryosfeer en oceanen overgegaan zijn in het Antropoceen. De woorden Antropogeen en Antropoceen zijn neologismen en verwijzen naar het Griekse woord anthropos dat mens betekent. Het achtervoegsel “ceen” is gekozen naar analogie van andere tijdvakken, zoals het Holoceen en Pleistoceen. Het Antropoceen is de disbalans tussen natuur en cultuur. Dit niet harmonieuze samenspel is versterkt en deels geïnitieerd door de industriële revolutie. De komst van de machines, de ontwikkeling van de geneeskunde, intensivering van de landbouw en veeteelt, de kunstmest, de verzuring van de oceanen, gigantische roofbouw op de bossen, aanleg van de asfalt aders, de ophoping van enorme hoeveelheden plastic en ander afval in onze zeeën, het delven van kolen, het boren naar olie en gas om in de toenemende vraag naar energie te kunnen voorzien. De ongelukken met kerncentra, die de publieke opinie tegen de ontwikkeling van kernenergie verder heeft aangewakkerd. Ook de introductie van radioactief afval, dat we alleen maar met een raket naar de zon kunnen schieten om het op aarde kwijt te raken. Nee ik wil het in deze beschouwing niet specifiek hebben over al die verschillende factoren die een hoge CO2 uitstoot genereren en de opwarming van onze aarde versnellen, ijskappen doen smelten en zeespiegels doen stijgen en het leven van vele mensen op aarde bedreigt. Ook niet over de hoge stikstof deposities die het dieren en plantenrijk op aarde beïnvloed. Ik wil het in deze beschouwing hebben over het positieve sentiment dat ons bereikt als we het hebben over de relatie van wij mensen met onze thuis planeet, moeder aarde. Gaia, de spirituele bron die ons mensen overheerst en waar wij een onderdeel van uitmaken. Wij als deel van het leven op deze planeet, maar wel in samenhang met alle levende structuren, die ook deel uitmaken van de aardse symbiose. Alle entiteiten binnen het planten en dierenrijk, maar ook de zo belangrijke bacteriën, schimmels en virussen. Het netwerk van schimmels dat planten en bomen met elkaar verbindt en zorgt voor het verval en de bloei in de verschillende jaargetijden. Wij mensen hebben een spirituele relatie met onze moeder en onze moeder heeft weer een spirituele relatie met de gehele kosmos. We moeten ons als mensen beseffen dat wij niet de gebruikers zijn die kunnen beslissen over de aardse rijkdommen, maar slechts deze rijkdommen in bruikleen hebben en niet in eigendom. We moeten stoppen met de productie van giftige stoffen, die het leven van mens en dier ondermijnen. We moeten de eerbied terug krijgen voor planten en bomen en ons realiseren dat zij net zoals wij een liefdevolle plaats verdienen in de moederschoot van Gaia. Het leven op onze planeet is mogelijk al ouder dan de planeet zelf. Misschien is het leven hier op aarde wel door buitenaardse entiteiten gezaaid omdat het elders met uitsterven werd bedreigd. En nu zou die geschiedenis zich kunnen herhalen en moeten wij binnenkort een andere planeet vinden om het leven te kunnen behouden. Ik denk zelf dat het heel moeilijk zal worden om chaos in de steeds complexer wordende wereld in goede banen te leiden. Er zal een inspirerende leider moeten opstaan die ons duidelijk maakt dat het zo niet verder kan gaan. Het is niet een kwestie van de CO2 uitstoot beperken of de stikstof deposities te verminderen. Het gaat om de manier waarop we ons met de aarde verhouden. Het reguleren van het aantal aardbewoners, stimuleren van goede voedingsmiddelen, niet meer produceren van schadelijke stoffen, oorlogen terug naar een soort van schaakbord om de eventuele geschillen op een alternatieve wijze uit te vechten.
Ik begrijp echter heel goed dat dit soort opvattingen niet reëel zijn. Maar wat is dan wel haalbaar, wat zou ons mensen doen kunnen besluiten om het roer drastisch om te gooien? Een serie wonderen? Een profeet met goddelijke eigenschappen? Een Armageddon? (de Hebreeuwse naam voor de berg in het noorden van Israël, waar volgens het negentiende hoofdstuk van het Bijbelboek Openbaring de laatste, kosmische veldslag op aarde zou plaatsvinden).Als een Armageddon zich openbaart als dramatische meteoren inslag, wereldwijde pan epidemie of verwoestende wereldoorlog, dan lijdt de mensheid, maar ook onze aarde.
Misschien is de enige optie die haalbaar kan zijn, om mensen met een overheersend gevoel van indringende liefde te doordrenken en duidelijk te maken dat zonder die liefde geen leefbare toekomst bestaat. Liefde is de kracht die de mens zelf moet accepteren als universele bestaanskracht, als verbindingskracht tussen mensen onderling, tussen mens en dier, tussen mens en plant en tussen mens en aarde. Aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, overstromingen en windhozen zijn allemaal uitingen van onze thuisplaneet. Het zijn autonome gebeurtenissen die we Gaia nooit mogen verwijten omdat zij op haar beurt met deze mogelijk optredende grootheden is opgezadeld. Liefde kan de sleutel zijn die de poort naar een vrediger wereld kan ontsluiten. Liefde is de onvoorwaardelijke acceptatie en transcenderende genegenheid voor de mens t.o.v. zichzelf en in relatie met al die andere levende en leven bevattende entiteiten. Liefde is sterker dan de zwaarste raket, machtiger dan de bruutste dictator en krachtiger dan de invloedrijkste religie. Liefde is het universele en omnipotente medicijn wat we allen nodig hebben. Zonder liefde is het leven zinloos. Ik ben jij, jij bent mij en wij zijn zij met ons erbij.
J.J.v.Verre.
Literatuur:
-The Portugal News, Boing! Het Antropoceen, Gwynne Dyer, 14 jul 2023.*
-Het Antropoceen, Wikipedia.
-De naakte aarde, blog spirituele filosofie, 6-1-2021.
-Gaia, de levende planeet, blog spirituele filosofie, 18-3-2014.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten