Mededogen.

Ieder facet van het menselijk denken en doen wordt bepaald door een energetische verbondenheid die het individu aanstuurt als onderdeel van en in samenhang met het geheel als de som van alle individuen. In de Boeddhistische wijsheidsfilosofie is het “zijn” van de dingen elementair als uitgangspunt voor het bestaan en hebben alle andere zaken met het “niet-zijn” te maken. Het “zijn” is de eenheid in verbondenheid, de wezenlijke kern van waaruit alles bestaat en voortkomt. Het zijn of niet zijn daar draait het om in het leven. Het zijn is het non duale karakter van het niet-zijn, dat niet is. Het niet-zijn is het duale karakter van het zijn dat is. Binnen de zijnstoestand van het menselijk wezen is het mededogen een belangrijk begrip om te begrijpen wat onderlinge verbondenheid betekent. Mededogen is een innerlijk gevoel van saamhorigheid met alle entiteiten die lijden. Dit lijden komt voort uit de pijn die het vergankelijke aspect van het leven voortbrengt, ondanks de uiterste pogingen die we ondernemen om hieraan te ontsnappen. Het lijden wordt versterkt door honger, angst, strijd en pijn en is oneerlijk verdeeld tussen en binnen verschillende bevolkingsgroepen. Het gevoel van mededogen kunnen we ons herinneren als we proberen te voelen wat het lijden voor de ander betekent.

Niemand wil lijden, een ieder wil gezond en gelukkig zijn. Ieder mens heeft in feite recht op dat geluk. Als we ons proberen te verplaatsen in de persoon die lijdt, die pijn heeft of zich in een troosteloze situatie bevindt. Dan gaan we ons richten op dat lijden en plaatsen we onszelf in die erbarmelijke situatie. We proberen dan dat zware kleed van pijn en leed op ons te voelen in de hopeloze omgeving waarin die persoon zich bevindt. Nadat we het lijden met onszelf hebben verbonden, zijn wij de ander in zijn lijden geworden. De ander die net zo graag als wij zonder pijn, gelukkig en gezond wil zijn en het lijden wil verbannen naar de verste uithoeken van de wereld. Ervaar het gevoel hoe heerlijk het zou zijn als die ander van de pijn bevrijdt zou zijn.

Dit is het gevoel van mededogen ten aanzien van die persoon. Geen medelijden, maar mede-lijden. Medelijden is een gevoel wat bij ons wordt opgewekt door het lijden van anderen, mededogen is een morele factor die door transformatie in onze geest wordt geschapen.Je richten op de verbondenheid met een medemens en je geest in een mededogend en liefde voelende toestand brengen. Mededogen is solidair zijn met hen die lijden. Hoe rijk we ons misschien zullen voelen, we blijven in geestelijke armoede zolang we geen mededogen kennen. Iemand die het mededogen ontbeert kan geen menselijk wezen genoemd worden, maar is slechts een entiteit in menselijke gedaante.

We zouden ons hart moeten laten overlopen van liefde als we de armen en vertrapten aanschouwen en weten dat velen verstoken blijven van de primaire levensbehoeften en de meest noodzakelijke medische zorg ontberen.
Mededogen is de wereld anders bekijken en de plaats van het ik inruilen voor de plaats van al het zijn.Ik ben jij, jij bent mij en wij zijn zij met ons erbij.

J.J.v.Verre.


Literatuur: De kunst van het geluk, over de zin van het leven. De Dalai Lama en Howard Cutler. Uitgeverij Maarten Muntinga, sept.2010.