Vrijheid

-Het ideaal van ware vrijheid is om alle leden van de menselijke samenleving gelijkelijk een zo groot mogelijke macht te geven om het beste van zichzelf te maken.
T.H.Green,1881.

Vrijheid is een fenomeen dat zich moeilijk laat definiëren. Het laat zich het beste herkennen als de tegenhanger van onvrijheid. We kunnen een onderscheid maken tussen het vrij voelen als mens t.o.v. zichzelf en het vrij voelen of vrij zijn t.o.v. de omgeving.

Het vrij voelen als mens, als spiritueel wezen is het elementaire gevoel dat zich moeilijk laat omschrijven. Het is het innerlijke gevoel dat ons optimaal laat profiteren van het aardse beleven, zonder dwangmatige driften. Meester zijn over je eigen lichaam en geest en je niet laten leiden door impulsen van ongebreidelde hartstocht, het najagen van direct genot of het toegeven aan gemakzucht. Het bevrijd voelen als mens is het hoogste goed in ons aardse leven. Deze innerlijke vrijheid kan ook zeker in gevangenschap blijven bestaan, zelfs in de meest erbarmelijke omstandigheden. Innerlijke vrijheid is liefde voor jezelf in de reflecties van meerdere spiegels. Innerlijke vrijheid is geen slaaf meer willen zijn van de eisen van het ego en ons te ontketenen van de geïndoctrineerde ideeën omtrent duale denkbeelden. Innerlijke vrijheid is de keuze van zijn zoals je bent en niet zoals je zou willen zijn in je eigen creatie van een ander.
Vrijheid wordt vaak gezien als de mogelijkheid om te doen en te laten wat men wil, zonder dat een ander hier schade van ondervindt of in zijn of haar ruimte wordt begrensd. Dr. Rudolf Steiner is gepromoveerd op het proefschrift:” Filosofie van de vrijheid”, waarin hij aantoont dat de vrijheid van de mens alleen daarin bestaat dat hij zijn innerlijke geestelijke houding zelf kan bepalen, meer niet. De mens kan dan twee verschillende dingen doen, zijn noodlot aanvaarden of een innerlijke houding van protest aannemen.

Volgens de meeste hersenonderzoekers zijn wij niets meer of minder dan onze hersenprocessen. Ook mentale handelingen berusten op fysische interacties, zodat de menselijke geest eigenlijk alleen maar het fysische aspect van de materie bevat. Deze filosofische stroming noemt men het fysicalisme. Er geldt geen dualistische opvatting van het mens-zijn in lichaam en geest, maar enkel het aspect van de materie. De fysicalistische opvattingen zijn wel degelijk te combineren met vrijheid. Volgens deze denkrichting wordt vrijheid wel degelijk compatibel geacht met de gedachte dat alle beslissingen ons worden gepresenteerd door de biologische mechanismen van onze hersenen. Men neemt aan dat vrijheid bestaat in de ervaring van vrijheid. Vrijheid is het gevoel dat je brein schept, dat je vrij en prettig doet voelen en tevens reflecteert het de suggestie van onvrijheid , die het duale karakter van vrijheid onderstreept. Vrijheid is de vorm waarin we het gevoel van vrijheid ervaren. Vrijheid is het leven beleven als een eigen entiteit, die de uitdagingen in het leven aangaat en zich niet verschuilt achter een façade van fatalistische denkbeelden. Vrijheid is je verzetten tegen ongelijkheid en onrechtvaardigheid en vrede vinden in duale conflicten.

Vrijheid is vrij zijn, vrij denken, vrij handelen in een kader dat wordt begrensd door onvrijheid. Vrijheid is iets dat we zelf moeten vinden en ons niet wordt gegeven door wetten noch bevrijders. Vrijheid is de sleutel die we mogen zoeken om ons gezichtsveld te ontsluiten.

Vrijheid.

vrij zijn als een vogel
hoog in de lucht
zweven over stranden
in duikende vlucht

opnieuw worden geboren
in de zilte lucht
omspan ik mijn aarde
in krijsend gerucht

vrijheid kent geen tijd
van aarzeling voorbij
ik voel het en beleef het
en geef het aan jou
voor ons allebei

J.J.v.Verre.

Literatuur:

- Twee opvattingen van vrijheid, Isaiah Berlin,Uitgeverij Boom, Amsterdam,1996.
-Vrijheid, Wikipedia.